In deze oefening wordt gespeeld met volumes. Er wordt een levensgrote blokkendoos gecreëerd en daarna kan er met deze blokken geoefend worden op de gereedschappen Move en Rotate.
Sla je bestand op en upload het onder de naam "Klas_Achternaam_Voornaam_ICT_SU_Opdracht_5".
Doelstelling van deze oefening:
Je kan de gereedschappen Rectangle, Circle en Push/Pull gebruiken om volumes te creëren.
Je kan verplaatsen en draaien door middel van te snappen.
Je kan componenten gebruiken om een bepaalde actie op verschillende objecten tegelijk uit te voeren.
Je kan reeds getekende volumes hergebruiken om een nieuw geheel samen te stellen.
Voor deze oefening wordt gewerkt met een systeem van elke keer één meter.
Laat Sophie in de tekening staan en teken ergens naast haar een kubus van een meter op een meter op een meter. Doe dit niet op de trage manier met het gereedschap Line, maar doe dat op de snelle manier door een vierkant te tekenen met het gereedschap Rectangle (geef 1;1 in op het toetsenbord gevolgd door enter). Geef deze rechthoek daarna een hoogte van één meter met het gereedschap Push/Pull (geef 1 in op het toetsenbord, gevolgd door enter).
Van deze kubus wordt er een component gemaakt. Het voordeel van een component is dat als je er later één wijzigt, de andere componenten dat automatisch ook doen. Maak dit component door de volledige kubus te selecteren (er overheen te slepen of er snel drie maal op te klikken). Daarna doe je rechtermuisklik -> Make Component. In het venster dat verschijnt typ je duidelijke informatie zodat je dit component component kan onderscheiden van de componenten die we later nog maken. De extra opties in dat venster zijn niet van toepassing in dit project.
In een blokkendoos komen natuurlijk ook ronde voorwerpen voor, zoals cilinders.
Hiervoor teken je ergens willekeurig een cirkel met een diameter van één meter. Om dit te bereiken klik je ergens op een willekeurige plaats op je tekening, en beweeg je met de muis van dat punt weg. Rechts onderaan zie je Radius verschijnen, gevolgd door een getal. Dit getal is de straal van de cirkel (de helft van de diameter). Op het toetsenbord geef je nu 0,5 in gevolgd door een enter. SketchUp tekent dan je cirkel. Daarna geef je ook deze een hoogte van 1 meter.
Deze twee objecten teken je op dezelfde manier als hier boven. Teken op een willekeurige plaats nieuwe grondvlakken met de gereedschappen Rectangle en Circle. De afmetingen zijn identiek als de reeds bestaande objecten: 1 meter wordt aangehouden als maat. Het vierkant wordt daarna een hoogte gegeven van 3 meter, terwijl de cilinder een hoogte krijgt van 2 meter. Maak van deze objecten natuurlijk ook weer een component, met een goed te onderscheiden naam.
Om een piramide te tekenen kan je verschillende werkwijzen gebruiken. Meestal gebruik je een tijdelijke hulpconstructie om de exacte positie van de punt te bepalen. Voor een blokkendoos waar de punt niet helemaal scherp is, is er een snellere manier: het gereedschap Scale. Teken opnieuw een cilinder met een diameter van 1 meter en een hoogte van 1 meter. Selecteer daarna het bovenste vlak door er met het selectiegereedschap op te klikken.
Activeer daarna het gereedschap Scale op de werkbalk. Je kan nu dat bovenste vlak schalen door een van de hoekpunten aan te klikken en met de muis te bewegen. Je ziet dat SketchUp automatisch een piramide maakt. Houd tegelijkertijd de controltoets (Mac: Option of Alttoets) ingedrukt op het toetsenbord, dan zie je dat de piramide naar een mooie top toe loopt. Klik opnieuw zodra de piramide puntig genoeg is:
Als gewenst kan je de top van die piramide ook afronden. Activeer het selectiegereedschap en selecteer de cirkel die rond het bovenste vlak loopt. Daarna doe je rechtermuisklik -> Explode curve:
Het Entity Info palet toont dan informatie over al die lijntjes waaruit de cirkel bestaan heeft. Vink de opties Soft en Smooth aan. Hierdoor worden deze lijnen afgerond en lopen de vlakken in elkaar over:
Blokkendozen bevatten meestal ook nog andere soorten van objecten: driehoeken en ronde bogen. Deze worden hier uitgetekend
Wat voor object je ook wil toevoegen aan de blokkendoos, begin altijd met het zoeken naar een basisvorm waarmee je vertrekt. In het voorbeeld van een driehoek teken je toch best eerst een vierkant van 1 meter op 1 meter. Deze snijd je dan doormidden van de ene hoek naar de andere met behulp van het gereedschap Line:
Eén van de twee driehoeken die er nu zijn mag je verwijderen door met het gereedschap Eraser op de contouren te klikken. De resterende driehoek geef je een hoogte van 1 meter met het gereedschap Push/Pull. Om dit object tenslotte te voltooien maak je er een component van met een duidelijke naam.
Daarna resten er enkel nog de bogen. Net zoals bij de driehoek zoek je een basis om op te werken. Voor dit voorbeeld is het gemakkelijk om met het gereedschap Rectangle ergens een vlak te tekenen van 2 meter op 1 meter.
Op dit vlak wordt er dan verder getekend. We zoeken twee punten die beide even ver van de kleinste zijden liggen. Hiervoor heb je hulpconstructies nodig zoals al eerder uitgelegd. Het is als gewenst ook mogelijk om even met het gereedschap Tape Measure Tool hulplijnen te trekken. Kies wat jouw het beste ligt, de auteur kiest voor hulpconstructies omdat er niets achterblijft dat naderhand verwijderd dient te worden.
Zoek twee punten even ver van de kortste zijden:
Vanaf deze punten is het mogelijk een mooie boog te tekenen. Activeer het gereedschap 2 Point Arc, klik in de twee punten die net getekend zijn en klik op een derde positie om de boog te plaatsen. Tip: SketchUp zal met dit gereedschap ook zoeken naar een exact halve cirkel mocht je dit wensen:
Het enige wat nu nog moet gebeuren is een volume geven aan deze vlakken. Wij willen een volume met een boog en een volume met een halve boog creëren.
Trek de boog omhoog met het gereedschap Push/Pull tot een hoogte van 1 meter.
Sommige mensen zien onderstaand probleem verschijnen: SketchUp heeft het volume gecreëerd maar dat volume bevat geen onderkant:
Dit gebeurt soms en niet altijd is er een logische verklaring voor de reden waarom SketchUp dat doet. Het is wel zeer gemakkelijk op te lossen: je tekent met het gereedschap Line een lijn over één van de bestaande lijnstukken onderaan. SketchUp vult dan dat vlak alsnog op.
Nu willen wij van dit volume een component maken. Maar waarschijnlijk herinner je je dat SketchUp elementen die tegen elkaar liggen behandeld als één geheel. Dit komt hier niet van pas. Als we dit volume selecteren, dan wordt het vlak dat we nog niet omhoog gehaald hebben, mee geselecteerd. Dit éne vlak moet je uit de selectie halen, samen met die lijn vooraan die niet bij het volume behoort.
Activeer het selectiegereedschap en selecteer het volledige object door er overheen te slepen, of door er drie maal snel op te klikken. Het vlak en de lijn die niet in de boog thuishoren kan je uit de selectie halen door de shifttoets in te houden terwijl er met het selectiegereedschap op deze elementen geklikt wordt.
Nu kan je rechtermuisklik -> Make Component uitvoeren. SketchUp maakt enkel een component van de elementen die geselecteerd zijn, de rest blijft onaangeroerd. Daarna geef je de halve cirkel een hoogte van 1 meter en ook hiervan maak je een component. Dit zijn de volumes die gecreëerd zijn, en die behoren tot onze blokkendoos:
Als elk blok slechts éénmaal voorkomt, dan kunnen we niet spreken van een volledige blokkendoos. Dus elk exemplaar dient meerdere keren voor te komen. Dit is het aantal blokken dat in onze doos voorkomt:
6 kubussen
8 driehoeken
5 balken
2 kleine cilinders
2 grote cilinders
5 piramides
5 bogen
5 halve cirkels
Blokken dupliceren is niet zo moeilijk. Eerst, selecteer het object dat gedupliceerd dient te worden met het selectiegereedschap. Activeer daarna het gereedschap Move, het achtste gereedschap in de werkbalk en klik ergens in je project. Je ziet dan dat je dat object aan het verplaatsen bent. Door echter even op de controltoets (Mac: Option of Alttoets) te drukken verplaatst het gereedschap Move niet het originele object, maar een kopie daar van. Klik opnieuw zodra de kopie op de correcte plaats staat.
Nu, als je véél exemplaren van een object moet zetten, dan kan je bovenstaande actie elke keer herhalen. Maar je kan het ook door SketchUp laten doen. Direct nadat je de eerste kopie geplaatst hebt door te klikken geef je op het toetsenbord een letter 'x' in, gevolgd door het aantal kopieën dat je in totaal wenst te plaatsen. SketchUp tekent dan het aantal kopieën, met elke keer dezelfde tussenafstand als er zich tussen je origineel object en je eerste kopie bevindt.
Nu alle objecten geplaatst zijn, wordt het tijd om er kleuren aan te geven. Dit gaan we doen in felle kleuren, omdat kinderen dat nu eenmaal graag zien.
Je mag naar eigen keuze kleuren kiezen. Krijgt elke gelijkvormige blok dezelfde kleur? Of krijgt elke gelijksoortige blok een verschillende kleur? Of krijgen gelijkvormige blokken verschillende kleuren tegelijk? Je dient dat nu te beslissen, voordat je verder gaat: probeer voor jezelf eerst de reden te bedenken waarom dit zo is. Tip: het heeft te maken met componenten.
Waarom we hier zo lang bij stil staan is omdat je het kleuren van componenten moeilijker is dan het kleuren van andere objecten. Je kan alle componenten tegelijkertijd kleuren, maar je kan ook component per component kleuren.
Wil je elke blok (ook gelijkvormige blokken) een verschillende kleur geven, dan activeer je het gereedschap Paint Bucket. Dat is het dertiende gereedschap op de werkbalk. Tegelijkertijd met de activatie van dit gereedschap opent het Materials palet dat voor Mac en Windows verschillend is: de volledige uitleg hier over is op de pagina kleuren en texturen terug te vinden. In dit palet selecteer je de lijst Colors of Colors-named, en je kiest een kleur die je aan de blokken wil toekennen. Door daarna met het gereedschap Paint Bucket op een object te klikken kan je dit kleuren. Is het een vlak, dan wordt het vlak gekleurd, is het een groep of component, dan wordt de volledige groep of het volledige component gekleurd:
Wil je echter alle gelijksoortige componenten dezelfde kleur geven, dan gaat dat ook zeer snel. Met het selectiegereedschap dubbel klik je op een component om het te bewerken. Als je nu een kleur geeft aan een vlak, dan krijgen alle gelijkvormige componenten ook die kleur. Als je alle vlakken met dezelfde kleur inkleurt (of met verschillende kleuren) dan volgen de andere gelijksoortige componenten tegelijkertijd:
Dit is het belang van componenten. Bij een goed gebruik kan dit zeer veel tijd besparen.
Dit model bestaat uit verschillende onderdelen. Hierdoor is het gemakkelijk om te oefenen op de gereedschappen Move en Rotate. Probeer de volgende twee opstellingen na te bootsen. Onderaan staan enkele tips om objecten op een correcte manier te verplaatsen.
Herhaling 1: wees je bewust van de plaatsen waar je klikt!
De plaats waar je het eerste klikt met het gereedschap Move is de 'nul'-positie. Het punt dat je vast hebt, moet je daarna ook nog ergens terug neerzetten! Het is dus handig om altijd als eerste in een hoekpunt of in de helft van een lijn te klikken. Als tweede punt kies je dan de plaats waar dat eerste punt neer moet komen. Dit kan dan ook weer een hoekpunt zijn, het midden van een lijn, enz. Het doordacht denken over lijnen maakt het mogelijk om objecten correct ten opzichte van elkaar te plaatsen. In dit voorbeeld wordt bijvoorbeeld een object bovenop het hoekpunt van een ander object gepositioneerd. Voor het verplaatsen werd er hier dus al gekeken naar welk punt het gemakkelijkste resultaat zou opleveren:
Herhaling 2: het gereedschap Move al dan niet combineren met het selectiegereedschap.
Als je niets op voorhand selecteert, dan wordt het voorwerp waar je op klikt ook verplaatst.
Als er voorheen al een object geselecteerd is met het selectiegereedschap, dan zal SketchUp dat object verplaatsen, ook als je ergens anders klikt. Dat is bijvoorbeeld zeer handig om voorwerpen over een bepaalde afstand te verplaatsen. In dit voorbeeld moeten alle driehoeken een blok omhoog, zodat er iets tussen kan:
Met het selectiegereedschap kan je dan alle driehoeken selecteren. Je klikt ergens anders op de onderkant van een blok, je verplaatst naar boven, en klikt op de bovenkant van dat blok. De geselecteerde objecten, in dit geval de daken, worden over eenzelfde afstand en richting verplaatst:
Herhaling 3: gebruik de shifttoets om een richting te blokkeren.
Wil je een blok verplaatsen volgens één richting (de rode, groene of blauwe as of een richting volgens een bestaande as), dan houd je de shifttoets ingedrukt tijdens het verplaatsen. Tijdens dit inhouden van de shifttoets is het ook mogelijk om met de muis ver weg te bewegen, en interessante punten te zoeken om naar te snappen.
Herhaling 4: cirkels en cilinders verplaatsten vraagt extra aandacht.
Deze vormen bevatten op het eerste zicht geen hoekpunten die gebruikt kunnen worden. Maar onzichtbaar zijn zij er wel, zelfs vierentwintig. Je kan deze gebruiken om je cilinders te positioneren. Tip: met het menu View -> Hidden Geometry kan je deze onzichtbare punten gemakkelijker terugvinden.
Natuurlijk kan je nog vele malen meer composities bouwen dan degenen hier voorgesteld. Het leuke aan een digitale blokkendoos is dat je altijd blokken kan bijmaken, zodat je nooit te weinig hebt voor zelfs de allergrootste kastelen (herinner je de controltoets (Mac: Option of Alttoets) om tijdens het gebruik van de gereedschappen Move en Rotate een kopie te maken van het geselecteerde element). Speel maar raak!
Om af te ronden nog enkele details:
Je kan de stijl veranderen om deze oefening meer speels te laten ogen.
De hoeveelheid blokken die bovenaan deze pagina is opgegeven past exact in een doos. Om deze oefening af te ronden kan je de blokken opruimen en er een doos voor tekenen.